Een blog van Frits Koster
Ik kreeg er een warm hart van toen Joyce Cordus me uitnodigde samen met haar een training te ontwikkelen in vergevingsgezindheid. Het thema heeft al vele jaren mijn interesse, waarschijnlijk ook omdat ik zelf op verschillende momenten in mijn leven pijnlijk te maken heb gehad met innerlijke hardheid en gevoelens van schuld en schaamte. Door schade en schande ben ik daarbij het belang van vergevingsgezindheid gaan proeven. Daarnaast wordt de waarde van vergevingsgezindheid tegenwoordig niet meer alleen gekoppeld aan religieuze perspectieven. Er is er de laatste jaren immers een toenemende hoeveelheid aan wetenschappelijke studies die bevestigen dat vergevingsgezindheid kwaliteiten heeft die gezondheid en welzijn bevorderen én dat we deze heilzame kwaliteit – net als mindfulness en vriendelijkheid – met geduldige oefening meer tot bloei kunnen laten komen.
In de Mindfulness-Based Compassionate Living of MBCL-compassietraining, die Erik van den Brink en ik samen hebben ontwikkeld vanaf 2007, besteden we in een van de sessies wel aandacht aan vergevingsgezindheid maar dit behelst uiteindelijk slechts een klein deel van de training. In de Mindfulness-Based Training in Forgiveness (MBTF) hebben we vergevingsgezindheid helemaal centraal gesteld in een training van zes sessies of drie dagen. In die zin kan de mindfulnesstraining wel vergeleken worden met het leren autorijden. Een compassietraining kan gezien worden als een slipcursus om extra vaardigheid te ontwikkelen wanneer we pijn, moeite en stress tegenkomen – in onszelf of in anderen. De MBTF-training die Joyce en ik nu ontwikkeld hebben kan gezien worden als een revalidatietraining – als we op de een of andere manier uit de bocht zijn gevlogen.
En dat gebeurt ons allemaal. Als mens maken we immers allemaal wel eens een fout of een vergissing. We doen domme dingen, kunnen impulsief reageren en maken – achteraf gezien – niet altijd behulpzame of adequate beslissingen. We kunnen dan gemakkelijk een innerlijke hardheid naar onszelf en/of naar anderen toe cultiveren en daar wordt niemand gelukkig van.
In de cursus ‘De moed van vergevingsgezindheid’ – zoals we de MBTF ook wel noemen – zullen we verschillende intenties en vormen van vergevingsgezindheid verkennen, zoals m.b.t. onszelf, in de vorm van vergeving vragen en het vergeven van anderen – op individueel niveau, m.b.t. groepen en gemeenschappen en in relatie tot de toenemende polarisatie in de wereld om ons heen. Er zal echter ook veel aandacht zijn voor allerlei dilemma’s en moeilijkheden bij de beoefening en hoe we ook hier compassievol en vergevingsgezind mee mogen omgaan. De training heeft een seculier karakter en wordt ook wetenschappelijk gescreend.
De Deense theoloog en filosoof Søren Kierkegaard schreef ooit in een van zijn dagboeken: ‘Het leven kan slechts achterwaarts begrepen worden, maar het dient voorwaarts geleefd te worden.’ We kunnen met wijsheid en begrip terugkijken en van daaruit leren en verdergaan met meer mildheid en een lichter gemoed. Dat zal uiteindelijk iedereen ten goede komen.
– Frits Koster, mei 2023
