Maya Angelou over vergevingsgezindheid

Een blog van Joyce Cordus en Frits Koster

“Vergeef jezelf voor het niet weten wat je niet wist voordat je het leerde.”

Het leek ons wel mooi een blog te wijden aan Maya Angelou (1928-2014). Deze Afrikaans-Amerikaanse schrijver, dichter, zanger, danser, burgerrechtenactivist en hoogleraar amerikanistiek heeft zelf in haar jeugd veel meegemaakt. Ze beschrijft dit openlijk in diverse romans waarmee ze diverse prijzen heeft gewonnen. Haar meest bekende werk is het autobiografische ‘Ik weet waarom gekooide vogels zingen’. Ze is een inspirerend voorbeeld voor anderen geweest en is dan ook als eerste Afrikaans-Amerikaanse vrouw afgebeeld op een Amerikaanse munt.

Maya Angelou heeft ook veel aandacht besteed aan de waarde van vergeving. Het leek ons daarom wel passend een kernachtig citaat van haar te vertalen in het Nederlands:

“Ik weet niet of ik mezelf, zelfs vandaag de dag, altijd aardig vind. Maar wat ik vele jaren geleden heb geleerd, is om mezelf te vergeven. Het is heel belangrijk voor ieder mens om zichzelf te vergeven. Want als je leeft, zul je fouten maken – dat is onvermijdelijk. Maar als je dat gedaan hebt en je erkent dit, dan vergeef je jezelf en zeg je: ‘Ach, als ik beter had geweten, dan had ik het beter gedaan’. En dat is alles. Dus zeg je tegen de mensen die je denkt te hebben gekwetst: ‘Het spijt me’ en vervolgens zeg je tegen jezelf ‘Het spijt me’. Als we vasthouden aan de fout, dan kunnen we onze eigen glorie niet in de spiegel zien omdat we de fout tussen ons gezicht en de spiegel in hebben. We kunnen niet zien waartoe we in staat zijn. Je kunt anderen om vergeving vragen, maar uiteindelijk ligt de werkelijke vergeving in jezelf. Ik denk dat jonge mensen zo gevangen zitten in hoe ze zichzelf zien.

En let wel. Als de maatschappij hen ziet als onaantrekkelijk, als bedreiging, als te zwart of te wit of te arm of te dik of te dun of te seksueel of te aseksueel, dan is dat pijnlijk. Maar dat kun je overstijgen. De werkelijke moeilijkheid is om te doorbreken hoe je over jezelf denkt. Als we dat niet kunnen dan groeien we nooit, leren we nooit en zouden we al zeker nooit les moeten geven.”

En dat laatste, doorbreken hoe je over jezelf denkt, vraagt om compassie met jezelf. Met zachte ogen naar jezelf kijken en accepteren dat dingen gebeuren, dat ze mogen gebeuren en niet altijd direct iets zeggen over hoe goed of slecht jij bent. Gewoon omdat we allemaal mens zijn. En dat we allemaal kunnen leren van onze fouten.

– Joyce Cordus en Frits Koster, oktober 2023